کلیدهای مینیاتوری
کلیدهای مینیاتوری در بازار به اشتباه به فیوزهای مینیاتوری مرسوم شده‌اند. در واقع فیوز المانی است که با سوختن خودش از مدار محافظت می‌کند. اما کلیدهای مینیاتوری یک کلید خودکار هستند که به اشتباه به فیوز مینیاتوری معروف شده‌اند.
این کلیدها دارای مزایایی نسبت به فیوزها می‌باشند، از جمله مزایای کلیدهای مینیاتوری دقت عملکرد آنها نسبت به فیوزها است. کلیدهای مینیاتوری، کلیدهایی هستند که حساسیت بیشتری نسبت به فیوزها دارند. مزیت دیگر کلید مینیاتوری این است که زمانی که مشکلی در مدار پیش می‌آید و مدار قطع می‌شود، می‌توانید خطا را کشف و بعد از رفع عیب بلافاصله مدار را وصل و مدار برقدار می‌شود، در صورتی که در فیوزها بعد از ایجاد خطا و سوختن فیوز باید مغزی فیوز را تعویض کنید.
کلید مینیاتوری یک کلید خودکار است که هر دو مشخصه قطع کنندگی زیر بار و مجزاکنندگی را دارد. و وظیفه‌ی آن قطع مدار در زمان اتصال کوتاه یا اضافه بار می‌باشد.
فیوز چیست؟
فیوز یکی از المان‌های بسیار مهم در بخش تاسیسات الکتریکی در صنعت و ساختمان می‌باشد که علیرغم ظهور کلیدهای مینیاتوری، همچنان برای ما کارایی دارد. فیوز وسیله‌ای است که مدارهای الکتریکی را در برابر جریان‌های غیر مجاز محافظت می‌کند. و اگر جریانی بیش از جریان نامی از فیوز عبور کند، فیوز می‌سوزد. بدین ترتیب جریان برق مدار قطع می‌شود.
دسته بندی فیوزها
فیوزها به چند دسته تقسیم بندی می‌شوند:
- فیوزهای فشنگی
- فیوزهای کاردی
- فیوزهای شیشه ای
- فیوزهای فشار
- فیوزهای مینیاتوری
اجزای تشکیل دهنده کلیدهای مینیاتوری
1-رله مغناطیسی: که برای حفاظت اتصال کوتاه می‌باشد.
2-رله حرارتی یا رله بی متال: که برای حفاظت در برابر اضافه بار می‌باشد.
3-مجزاکننده، جدا کننده یا ایزولاتور
در واقع این 3 بخش با هم در این کلید جمع شده‌اند و عملکرد کلید را کامل می‌کنند. کلیدهای مینیاتوری دارای مشخصه‌های ولتاژ ضربه‌ای، نوع جریان، رنج جریان نامی و قدرت قطع می‌باشند.
ولتاژ ضربه‌ای: در واقع پیک ولتاژ ضربه‌ای است که کلید بدون خراب شدن تحمل می‌کند.
نوع جریان: نوع جریان AC یا DC بودن جریان را مشخص می‌کند.
رنج یا بازه جریان: در واقع بازه جریان نامی کلیدهاست که مشخص می‌کند کلید در چه محدوده‌ای استفاده می‌شود. کلیدها از 2 تا 63 آمپر مورد استفاده قرار می‌گیرند. البته نوع 2 آمپری آن تقریبا بلااستفاده و منسوخ شده است.
قدرت قطع: قدرت قطع کلیدها یکی از فاکتورهای مهم آنها می‌باشد. در ابتدا قدرت قطع کلیدها، عدد کوچکی بود اما چون سطح اتصال کوتاه کاهش پیدا کرد، قدرت قطع کیلدها بالا رفت. امروزه قدرت قطع کلیدهای مینیاتوری بین 6 تا 10 کیلوآمپر رسیده است.
انواع کلیدهای مینیاتوری
کلیدهای مینیاتوری به چند دسته تقسیم می‌شوند:
1- کلید تایپ B : برای کاربردهای روشنایی
2- کلید تایپ C : معروف به کلیدهای موتوری
3- کلید تایپ D : کلیدهای ترانسفورماتوری
4- کلید تایپ K : کلیدهای قدرت
5- کلید تایپ Z : کلیدهای بسیار حساس
کلید مینیاتوری تایپ B
این کلید در مصارف خانگی و روشنایی کاربرد دارد. این کلیدها در اضافه جریان‌های بین 3 تا 5 برابر جریان نامی در زمان مشخص، مدار را قطع می‌کنند و حساسیت مناسبی برای کاربردهای خانگی دارند. به این کلیدها، کلیدهای تندکار هم گفته می‌شود.
کلید مینیاتوری تایپ C
کلید مینیاتوری تایپ C، یا کلیدهای موتوری، معمولاً در صنعت کاربرد دارند و در اضافه جریان‌های، بین 5 تا 10 برابر جریان نامی در زمان مشخص، مدار را قطع می‌کنند.
کلید مینیاتوری تایپ D
کلید مینیاتوری تایپ D، برای مصارف صنعتی خاص مثل مقاومت‌های اشعه ایکس یا ترانسفورماتورها از آنها استفاده می‌شود.
کلید مینیاتوری تایپ K
کلید مینیاتوری تایپ K، یا قدرت برای حفاظت در مدارات قدرت ترانسفورماتورها و موتورها استفاده می‌شود.
کلید مینیاتوری تایپ Z
کلید مینیاتوری تایپ Z، کلیدهای بسیار حساسی می‌باشند که در یک زمان بسیار کم فرمان قطع مدار را صادر می‌کنند.
نکته: آرایش کلیدهای مینیاتوری باید به گونه‌ای باشد که در داخل ساختمان از کلیدهای تندکار و به سمت بیرون ساختمان از کلیدهای کندکار استفاده شود تا کلیدها عملکرد صحیح و مناسبی داشته باشند. در غیر این صورت باعث اختلال در عملکرد کاری کلیدها می‌شود.
کتاب درسنامه آزمون‌های کارشناس رسمی رشته راه و ساختمان، شهرسازی و معماری
فروشنده : آزمون تاپ
کتاب مسائل مربوط به اجرا و نظارت تاسیسات برقی در ساختمان‌ها (نظارت)
فروشنده : آزمون تاپ
