
چکیده :
معماری یکی از رشتههای پرطرفدار بین علاقهمندان به تحصیل میباشد؛ زیرا رشته معماری تلفیقی است از ابعاد گوناگون همچون هنر، ریاضی، فیزیک، خلاقیت و …به همین خاطر سلیقهی گروه زیادی از افراد را در بر میگیرد. امروزه دراین رشته از نرمافزارهای متعددی استفاده میشود که تا حدودی کار مهندسین را آسانتر کرده و راه را برای بیان هرچه دقیقتر مطالب ذهن معماران فراهم کرده. در این مقاله سعی شده که به نرمافزار اتوکد پرداخته شود و تاحدی خصوصیات و کارایی آن مورد بررسی قرار گیرد.
مقدمه :
نرمافزارهای معماری به سه دسته دو بعدی، سه بعدی و رندرینگ تقسیم میشوند که معماران بسته به نیاز خود از آنها استفاده میکنند. اکثر نرمافزارها هم زمان قابلیت دو بعدی و سه بعدی و رندرینگ را دارند ولی با توجه به کیفیت مورد نیاز و مطلوب هر کدام در یک شاخه، مورد استفادهی کاربران قرار میگیرند. کار کردن با برخی نرمافزارها آسانتر و برخی دیگر دشوارتر میباشد . در همه جای دنیا وقتی میخواهند در ابتدا کار را ارائه دهند از نرمافزارهایی که سریعتر خروجی میدهند و کار با آنها راحتتر است استفاده میکنند و بعد از نهایی شدن، با نرمافزارهایی که قدرت و جزئیات بیشتری دارند کار را برای ارائه آماده میکنند.
AutoCAD:
اتوکد یکی از معروفترین نرمافزارهای معماری است. نرمافزار اتوکد در سال ۱۹۸۲ توسط شرکت Autodesk به عنوان یک نرمافزار برای کشیدن نقشههای دوبعدی معرفی شد. اما این شرکت بعدها به علت استقبال مردم از اتوکد در به روزرسانیهای خود اقدام به انتشار ماژولهایی برای رسم نقشههای سه بعدی با کیفیتی باورنکردی برای این نرمافزار کرد. این نرمافزار دارای قابلیتهای بالا به جهت طراحی در رشتههای معماری، عمران، نقشه کشی، شهرسازی و … است که بیشتر برای تهیهی پلانها و مقاطع مورد استفاده قرار میگیرد. این نرمافزار قابلیت مدلسازی و سه بعدی سازی را نیز دارد اما بیشتر به عنوان نرمافزار دو بعدی مورد استفاده قرار میگیرد. این نرمافزار هیجانانگیز از محصولات محبوب شرکت آمریکایی اتودسک میباشد.
اتوکد به عنوان مادر نرمافزارهای معماری شناخته شده است. گرچه امروزه نرمافزارهای مختلف و کاربردی زیادی طراحی شده که کارایی و قابلیتهای زیادی هم دارند ولی تا کنون در بخش دو بعدی هیچ یک جای اتوکد را نگرفتهاند. آخرین نسخه منتشر شده از نرمافزار نسخهی مربوط به سال ۲۰۲۰ میباشد. قابل ذکر است که این نرمافزار از یک الگوی جالب برای نامگذاری این نرمافزار استفاده مینماید که هر نسخه از نام نسخه سال بعد استفاده مینماید. برای مثال ورژن سال ۲۰۱۹ در سال ۲۰۱۸ منتشر شده است. جالب است که بدانید، عبارت CAD موجود در نام این نرمافزار مخفف عبارت Computer Aided Design میباشد که به معنی طراحی به کمک نرمافزار است. البته در منابع مختلف دیگر CAD را بهعنوان کلمه اختصاری عبارت Computer Aided Drafting و به معنای ترسیم فنی به کمک نرمافزار نیز معرفی و شناختهاند. به زبان سادهتر و شیواتر میتوانیم بگویم، بهجای اینکه یک شی مربوط به طراحی و یا ترسیم نقشهتان را با خط کش یا بهصورت دستی خیلی سخت بکشید و از دقیق بودن آن تازه مطمئن نباشید، با این نرمافزار فوقالعاده، پروژهتان را خیلی دقیق و سریع و حرفهای با استفاده از کامپیوتر ترسیم و طراحی کنید و از پیشرفت تکنولوژی لذت ببرید!
قابلیتهای نرم افزار اتوکد :
این نرمافزار قابلیتهای بسیاری دارد که در این بخش به مواردی از آن اشاره خواهیم کرد مانند این قابلیت که بخش Text Command آن به صورت چند خطی میباشد و یا قابلیت بهرهمندی از پسوند اختصاصی DWG، قابلیت حاشیهنویسی در کنار نقشهها و همچنین دارای کیفیت بالا در پردازش و چاپ طراحیها و قابلیت بازیابی فایلهای از دست رفته، قابلیت ترسیم به صورت دو بعدی و سه بعدی، جلوگیری از انجام تغییرات ناخواسته، قابلیت ترسیم به صورت سه بعدی واقعی، ابزار طراحی و ترسیم آزاد در محیط سه بعدی و دو بعدی، قابلیت چرخش ۳۶۰ درجهای نقشهها و در نتیجه موجب انعطافپذیری بالای محیط کاربری و استفاده بسیار آسانتر در این نسخه برای انجام پروژههای حرفهای و دقیق میشود. علاوه بر این دارای محیط برنامهنویسی پیشرفته برای کاربردهای خاص و قابلیت ترکیب بخشهای مربوط به Excel و AutoCad و مدیریت کامل بر روی لایههای نقشهها و انتقال آسان تنظیمات بین کامپیوترهای مختلف که موجب اشتراکگذاری راحتتر طرحها با حداقل حجم و حداکثر کیفیت بین کاربران میشود را داراست.
تمام این ویژگیهای فوقالعاده موجب میشود که این نرم افزار با افزایش انعطافپذیری برای طراحی ها و همچنین هماهنگسازی تنظیمات بین آنها همراه شود و همانطور که قابل مشاهده است، سازگاری و هماهنگی بسیار کاملی را با پردازندههای گرافیکی ایجاد کرده و در نهایت سرعت انجام کارها را بهبود میبخشد. از دیگر قابلیتهای این نرم افزار میتوان به امکان اضافه کردن تصاویر به محیط اتوکد به عنوان بخشی از نقشه اشاره کرد.
در نرمافزار اتوکد برای ذخیرهسازی فایلهایی که تهیه کردهایم ۲ نوع پسوند وجود دارد:
- فرمت DWG ِمخفف Drawing
- فرمت DXF مخفف Data Exchange Format
تفاوت فرمت DWG و DXF در اتوکد چیست؟
هر دو فرمت DWG و DXF توسط شرکت AUTODESK و برای ذخیرهسازی فایلهای خروجی در نرمافزارهای این شرکت، طراحی و ارائه شده است، ولی هرکدام کاربرد خاص خود را دارند.
فرمت DWG چیست؟
در صورت ذخیرهسازی فایلها با فرمت DWG، به نحوهای ذخیره میشوند که فقط در نرمافزارهای ساخت شرکت AUTODESK قابل باز شدن و ویرایش هستند، به طوری که حتی در نرمافزار Archicad که در مدل سازی بیم (BIM) به یک روش عمل میکنند و شباهت دارند، نیز سازگار نمیباشد. از آنجا که پسوند DWG برای اکثر طراحان عمومیت بیشتری دارد فایلها به طور پیشفرض با پسوند DWG ذخیره میشوند.
فرمت DXF چیست؟
محدودیت فوق الذکر در فرمت DWG سبب شد تا شرکت اتودسک در صدد طراحی پسوندی جدید جهت وارد کردن فایلهای اتوکد در نرمافزارهای سایر شرکتها مثل راینو (Raino) و 3dMAX باشد. این تلاش در نهایت به تولید پسوند و فرمت DXF منجر شد.
با توجه با آنچه گفته شد اگر بخواهید فایلی که توسط نرمافزار AutoCAD تولید کردهاید در نرمافزارهای دیگر طراحی که ساخت شرکت AUTODESK نیستد باز کنید، باید فایلتان را با پسوند DXF ذخیره کنید.
نکته آخر اینکه: فایلهایی که با پسوند DWG ذخیره میشوند، فشردهتر و دارای حجم کمتری نسبت به فایلهای ذخیره شده با پسوند DXF هستند.
مدت زمان یادگیری اتوکد :
یادگیری بخش دو بعدی این نرمافزار حدود ۳ تا ۴ هفته زمان میبرد و بخش سه بعدی با توجه به پیشزمینه و دانش شما و همین طور رشته تحصیلی و یا تخصصیتان ممکن است بین بازه یک تا سه ماه متغیر باشد.
نسخههای مختلف اتوکد :
AutoCAD Architecture برای رشته معماری
AutoCAD Electrical برای رشته برق
AutoCAD Mechanical برای رشته مکانیک
AutoCAD Civil 3D برای عمران و راهسازی
AutoCAD Map 3D برای جغرافیا و شهرسازی
AutoCAD Plant 3D طراحی صنعتی و کارخانجات
AutoCAD MEP برای تاسیسات و لوله کشی
AutoCAD P&ID ابزارآلات و نقشههای تاسیساتی
بازار کار و مشاغل مرتبط به نرمافزار اتوکد (AutoCAD) :
مهندسین برق، طراحی مدارهای الکتریکی و تعیین مسیر کابلکشیها، فیبرهای نوری و … را با کمک اتوکد انجام میدهند.
نرمافزار اتوکد در مهندسی مکانیک برای انجام شبیهسازیها و کنترل کیفیت محصولات و … کاربرد زیادی دارد.
در طراحی تاسیسات و شبکههای آب، برق و گازرسانی و همینطور طراحی سیستم فاضلاب، اتوکد بهعنوان نرمافزاری کلیدی مورد استفاده قرار میگیرد.
نرمافزار اتوکد در مهندسی عمران برای طراحی نقشهی سازههای مسکونی، تجاری و اداری و همینطور طراحی اسکلتهای ساختمانی استفاده میشود.
مهندسان معماری برای طراحی پلانها و دیتیلهای معماری، اندازه گیری میزان بار مصالح و مقاومت ساختمان از اتوکد کمک میگیرند.
در صنایع مختلف برای طراحی نقشه ساخت بویلر، پمپ، طراحی قطعات خودرو و طراحی قطعات ماشینآلات صنعتی، اتوکد عصای دست مهندسین شده است.
همانطور که میدانید اتوکد دارای محیط سه بعدی است و همچنین دقت بالایی در اندازهگیری و طراحی مدلهای چند ضلعی دارد به همین دلیل بسیاری از طراحان مد برای طراحی جواهر و ساخت زیورآلات از اتوکد استفاده میکنند تا در زمان کوتاهی، به یک مدل حرفهای و جذاب دست پیدا کنند.
طراحان فرش هم با کمک این نرمافزار به سادگی میتوانند انواع و اقسام نقشههای فرش را طرحی کنند.
در صنعت تبلیغات و ساخت انیمیشن هم اتوکد برنامهی پرکاربردی شناخته شده است.
مهندسین رشته مرمت آثار باستانی به کمک این نرمافزار با دقت و ظرافت بیشتری میتوانند هنرشان را به اجرا دربیاورند.
بسیاری از طراحان گرافیک برای طراحی پوستر، لوگو، کارت ویزیت و … از این نرمافزار استفاده میکنند.
استفاده از اتوکد در طراحی دکوراسیون داخلی، طراحی کابینت، طراحی مبلمان و طراحی فضای سبز بسیار ضروری است و … .
حداقل سیستم مورد نیاز اتوکد:
به منظور اجرای مناسب اتوکد و بهرهمندی کامل از قابلیتهای آن، کامپیوتر کاربر باید دارای مشخصات سختافزاری سازگار با این نرمافزار باشد. مشخصات سختافزاری حداقل سیستم مورد نیاز AutoCAD عبارت هستند از:
- سیستم عامل: ویندوز XP (نسخههای پایینتر از 2015)، ویندوز 7 (نسخههای پایینتر از 2021)، ویندوز 8.1 (نسخههای پایینتر از 2022) و ویندوز 10
- پردازنده (CPU): دو هستهای با توان 1.6 گیگاهرتز (نسخه 2010) تا 2.5 گیگاهرتز (نسخه 2022)
- رم (RAM): 2 گیگابایت (نسخه 2010) تا 8 گیگابایت (نسخه 2022)
- حافظه (Disk Space): 1 گیگابایت (نسخه 2010) تا 10 گیگابایت (نسخه 2022)
- پردازش گرافیکی (GPU): کارت گرافیک VGA با صفحه نمایش 768*1024 (نسخه 2010) تا کارت گرافیک 1 گیگابایتی با پهنای باند 29 گیگابایت بر ثانیه و سازگار با DirectX 11
طبیعتا هر چقدر سیستم عامل شما جدیدتر باشد، امکان اجرای نسخههای بالاتر با سرعت بهتر برایتان فراهم خواهد شد. البته توجه داشته باشید که نسخههای قدیمی با سیستم عاملهای جدید سازگاری خوبی ندارند. از اینرو، پیش از شروع نصب، نسخههای متناسب با سیستم خود را انتخاب کنید.
اجرای اتوکد در لپتاپ اپل (سیستم عامل مک) چگونه انجام میشود؟
نسخههای قدیمی سیستم عامل مک او اس سازگاری خوبی با نرمافزار اتوکد نداشتند. نسخههای اتوکد ارائه شده برای این سیستمها نیز قابلیتهای محدودی را نسبت به ویندوز فراهم میکردند. در این حالت، بهترین روش نصب و اجرای AutoCAD، استفاده از ویندوز مجازی بر روی مک او اس و نصب نسخه ویندوز اتوکد است. خوشبختانه نسخههای جدیدتر اتوکد با نسخههای جدید سیستم عامل مک سازگاری کامل دارند. برای این سیستمها، نیازی به نصب ویندوز مجازی نخواهد بود.
نتیجه گیری :
در معماری نرمافزارهای مختلف با کاربردهای متفاوتی وجود دارد که با توجه به نیاز و توانایی خود میتوان از آنها استفاده کرد. همچنین نظر کارفرما و شرکت مربوطه در انتخاب این نرمافزارها برای استفاده موثر است. پس باید ابتدا قبل از شروع به یادگیری به طور دقیق بررسی کرد که هدف از استفادهی نرمافزار مربوطه چیست و برای چه کاری مورد استفاده قرار میگیرد. با این اقدام میتوان در وقت و هزینه و انرژی صرفه جویی کرد و اقدامات هدفمندانهتری داشت .
نگارنده : سرکار خانم مهندس مهشید اختری
کارشناسی ارشد معماری و انرژی دانشگاه هنرپارس ، تهران ، ایران