کتاب تأسیسات الکتریکی در صنعت و ساختمان، جلد اول: ارتینگ و همبندی

کتاب تأسیسات الکتریکی در صنعت و ساختمان، جلد اول: ارتینگ و همبندی

مقدمه کتاب تأسیسات الکتریکی در صنعت و ساختمان، جلد اول: ارتینگ و همبندی

بیش از صد سال از مناظره ادیسون و تسلا بر سر برق DC و AC می‌گذرد و این در حالی است که هم‌اکنون صنعت برق راه خود

را به خوبی در عمق زندگی انسان، باز کرده است، به گونه‎ای که دل کندن از آن برای چند ثانیه هم تلخ و عذاب‌آور است.

بی‌شک تصور جهانی بدون خنک‌کننده، گرماساز، روشنایی، حمل ونقل و موتورهای الکتریکی که چرخ کارخانه‌ها را می‌چرخانند،

غیرممکن است. اما برق، این نعمت بی‌جایگزین، اگر به خوبی به کار گرفته نشود، عذاب جان می‌شود و مسبب خسران. نصب

و بهره‌برداری از برق (تأسیسات الکتریکی) اگر اصولی و صحیح باشد موجب امنیت است و اگر ناصحیح و ناقص، باعث اذیت.

نزدیک صد سال از ابداع سیستم‌های ارتینگ می‌گذرد و هنوز باید حسرت نقص آن یا حتی نبود آن را در بزرگترین سرمایه‌های

کشور (کارخانه‌ها و ساختمان‌ها) بخوریم، آمار برق‌گرفتگی خود نشان‌دهنده اوج مشکلات است.

هدف اصلی کتاب تأسیسات الکتریکی در صنعت و ساختمان، جلد اول: ارتینگ و همبندی تفهیم مبانی، اصول اولیه و

اشکال‌های متداول در تأسیسات الکتریکی به‌ویژه در صنعت و ساختمان است به‌گونه‌ای که نه‌تنها پاسخگوی سؤالات

متخصصین و تکنیسین‌های صنعت برق باشد بلکه از دیدگاه دانشجویان و دانشگاهیان نیز سرفصل درس تأسیسات الکتریکی

رابه خوبی پوشش دهد.

دو هدفی که در نگاه اول بسیار متفاوت به نظر می‌رسد و تجمیع آن قابل درک نخواهد بود. اما شکی نیست که دو معضل اصلی

دانشگاه و صنعت در کشور ما، اولاً نامناسب بودن مطالب دانشگاهی برای متخصصان و دست‌اندرکاران صنعت و همچنین

خشک و غیرکاربردی بودن مطالب درسی برای دانشجویان و ثانیاً عدم حل منطقی، علمی و تحلیلی مشکلات و مسائل صنعت

توسط متخصصان است. به‌گونه‌ای که همیشه از دست به قلم بردن و اثبات کردن مطالب، فراری هستند.

امید است کتاب تأسیسات الکتریکی در صنعت و ساختمان، جلد اول: ارتینگ و همبندی بتواند سهمی هر چند کوچک از نیاز

مهندسان و متخصصان برق را برآورده سازد و روحیه تحلیل و یادگیری را گسترش دهد.

سرفصل کتاب تأسیسات الکتریکی در صنعت و ساختمان، جلد اول: ارتینگ و همبندی

جلد اول: ارتینگ و همبندی

• ایمنی در برق
• الزامات سیستم‌های برق‌رسانی
• مبانی و اصول اجرایی اتصال زمین

جلد دوم: تابلو و مدارهای آن (حفاظت، کابل و توان)

• سیم و کابل
• مبانی و اصول حفاظت و کنترل در تابلوها
• محاسبات توان و انرژی
• طراحی روشنایی

جلد سوم: منابع تغذیه،  جریان ضعیف، آسانسور

• منابع تغذیه نرمال (ترانسفورماتور)
• منابع تغذیه اضطراری و ایمنی (ژنراتور و یوپی‌اس)
• سیستم‌های جریان ضعیف (اعلام حریق، آنتن مرکزی، صوت)
• آشنایی با آسانسور و پله برقی

فهرست جلد اول

فصل اول: ایمنی در برق

• 1-1) مقدمه
• 1-2) ولتاژهای ایمن و خطرناک
• 1-3) جریان‌های ایمن و خطرناک
• 1-4) آثار دیگر عبور جریان برق از بدن انسان
• 1-5) جریان یا ولتاژ کدام خطرناک است؟
• 1-6) امپدانس بدن انسان
• 1-7) انواع برق‌گرفتگی
• 1-8) عدد حفاظت در برابر نفوذ  (IP)
• 1-9) مروری بر روش‌های پیشگیری از تماس مستقیم
• 1-10) حریم شبکه‌های برق
• 1-10-1) حریم زمینی خط
• 1-10-2) حریم هوایی خط
• 1-11) کابل خودنگهدار
• 1-12) مروری بر تاریخچه ارتینگ (سیستم‌های برق‌رسانی)
• 1-12-1) سیستم توزیع اولیه
• 1-12-2) سیستم استاندارد IT
• 1-12-3) سیستم استاندارد TT
• 1-12-4) سیستم استاندارد TN
• 1-12-5) نام‌گذاری سیستم‌های برق‌رسانی
• 1-12-6) سیستم‌های برق‌رسانی در حالت سه‌فاز

فصل دوم: الزامات سیستم‌های برق‌رسانی

• 2-1) مقدمه
• 2-2) انواع سیستم IT
• 2-3) بررسی اولیه سیستم IT
• 2-4) بررسی خواص سیستم‌های برق‌رسانی TT و TN
• 2-5) آشنایی با کلید جریان باقیمانده (RCD)
• 2-6) کاربردهای کلید جریان باقیمانده
• 2-7) معضل برق‌دار شدن نول در سیستم TN و روش‌های مقابله با عوارض آن
• 2-8) مقایسه سیستم‌های TNS  و TNC
• 2-9) سایر الزامات سیستم‌های TNS  و TNC
• 2-10) سیستم‌ برق سنتی و اصلاح آن
• 2-11) همبندی
• 2-11-1) همبندی اصلی
• 2-11-2) همبندی اضافی یا کمکی
• 2-11-3) طرحواره سیستم ارتینگ و همبندی در ساختمان‌ها
• 2-12) خواص تکمیلی سیستم برق‌رسانی IT
• 2-13) شرایط قطع و وصل هادی‌های فاز، نول و حفاظتی در سیستم‌های برق‌رسانی
• 2-14) استفاده از الکترود زمین مجزا و مستقل در سیستم‌های برق‌رسانی
• 2-15) تبدیل سیستم‌های برق‌رسانی به یکدیگر
• 2-15-1) تبدیل سیستمIT  به Tx
• 2-15-2) تبدیل سیستم Tx به IT
• 2-15-3) تبدیل سیستم TT به TN
• 2-15-4) تبدیل سیستم TNS به TT
• 2-15-5) تبدیل سیستم TNC به TT
• 2-15-6) تبدیل سیستم TNC به TNS
• 2-15-7) تبدیل‌های مختلف بین سیستم‌های TNS و TNC و انواع تابلوها
• 2-15-8) مثال‌های کاربردی از تبدیل‌های مختلف در سیستم  TN

فصل سوم: مبانی و اصول اجرایی اتصال زمین

• 3-1) مقدمه
• 3-2) اجزای اتصال زمین
• 3-3) انواع الکترود زمین از نظر شکل الکترود و نحوه اجرا
• 3-4) مقاومت اتصال زمین و مفاهیم کاربردی آن
• 3-4-1) ولتاژ گام
• 3-4-2) الکترودهای مستقل و غیرمستقل
• 3-5) پارامترهای مؤثر در کیفیت اتصال زمین
• 3-6) روش‌های کاهش مقاومت اتصال زمین
• 3-7) انواع اتصال زمین از نظر کاربرد
• 3-8) همبندی اتصال زمین‌های مختلف در یک ساختمان
• 3-9) اندازه‌گیری مقاومت اتصال زمین
• 3-9-1) روش افت پتانسیل
• 3-9-1-1) طرز کار ارت‌سنج و نحوه اندازه‌گیری مقاومت الکترود
• 3-9-1-2) اندازه‌گیری به روش افت پتانسیل کلاسیک
• 3-9-1-3) اندازه‌گیری به روش افت پتانسیل 62%
• 3-9-1-4) اندازه‌گیری مقاومت الکترود زمین توسط ارت‌سنج چهارترمیناله و مزایای آن
• 3-9-2) اندازه‌گیری به روش دو نقطه (ارت مرده)
• 3-9-3) اندازه‌گیری به روش تزریق جریان کلمپی
• 3-10) روش‌های اجرای الکترود زمین
• 3-10-1) الکترود صفحه‌ای
• 3-10-2) الکترود حلقه به جای صفحه
• 3-10-3) الکترود عمودی (قائم)
• 3-10-4) الکترود میله‌ای متعدد
• 3-10-5) الکترود افقی مدفون در کانال
• 3-10-6) الکترود فونداسیونی (یوفر)
• 3-10-7) الکترود مش
• 3-11) الکترود زمین ساده و الکترود اساسی
• 3-12) اندازه‌گیری مقاومت ویژه خاک
• 3-12-1) اندازه‌گیری مقاومت ویژه خاک به کمک ارت‌سنج سه‌ترمیناله و میله کمکی
• 3-12-2) اندازه‌گیری مقاومت ویژه خاک به کمک ارت‌سنج چهارترمیناله و روش چهار میل
• 3-12-2-1) روش ونر
• 3-12-2-2) روش اشلومبرگر
• 3-12-2-3) تحلیل نتایج اندازه‌گیری مقاومت ویژه خاک
• 3-12-3) اندازه‌گیری مقاومت ویژه خاک به کمک ارت‌سنج چهارترمیناله و جعبه آزمایش
• 3-13) انواع خوردگی و تأثیر آن در انتخاب الکترود زمین
• 3-13-1) خوردگی شیمیایی
• 3-13-2)خوردگی الکتروشیمیایی
• 3-13-2-1) خوردگی الکترود زمین و اجسام مدفون در خاک
• 3-13-2-2)خوردگی در اتصالات
• 3-13-2-3) خوردگی در محل تغییر محیط
• 3-14) الکترود زمین مخصوص مشترکان برق
• 3-15) الکترود زمین‌های ایمنی و حفاظتی در پست‌های توزیع
• 3-15-1) انواع روش‌های احداث الکترود زمین در پست‌های توزیع برق
• 3-15-2) نکات اجرایی روش‌های احداث الکترود زمین در پست‌های توزیع برق
• 3-15-3) بررسی ارتباط حوزه ولتاژ الکترودهای داخلی ساختمان و الکترودهای پست برق

پیوست

کتاب تأسیسات الکتریکی در صنعت و ساختمان، جلد اول: ارتینگ و همبندی