تابلوهای توزیع نیرو و تجهیزات وسایل حفاظت و کنترل ازنگاه مبحث سیزدهم مقررات ملی ساختمان
تابلوهای توزیع نیرو و تجهیزات وسایل حفاظت و کنترل ازنگاه مبحث سیزدهم مقررات ملی ساختمان
بخش اول: کلیات
طبق تعریف مبحث سیزدهم تابلوی برق محفظه‌ای است که دارای تجهیزات و وسایل الکتریکی مورد نیاز برای تغذیه و یا حفاظت و کنترل مدارهای الکتریکی می باشد.
تغذیه به این معنا که دارای یک یا چند فیدر ورودی (برق نرمال شهر، برق اضطراری یا دیزل، برق ایمن از منابع بدون وقفه یا ups) و چندین فیدر در خروجی جهت تغذیه مصارف مختلف می باشد . تابلو بهترین مکان جهت تمرکز تجهیزات حفاظت فیدر ها و مصرف کننده ها می باشد. عمدتاً تجهیزات اندازه گیری و پایش جهت پایش پارامترهای مختلف ولتاژ و جریان و نیز کیفیت رفتار آنها، هم می تواند در تابلوهای برق قرارداده شود مانند آمپر متر ها و ولت متر ها…
جنس تابلوی برق به دو صورت می تواند باشد:
الف- از یک یا چند صفحه از جنس عایق که جاذبه رطوبت و خود نسوز باشد مانند فیبر الکتریکی و یا پلیمرهای تقویت شده
ب-تمام فلزی
با توجه به وجود تجهیزات برق دار در تابلوهای برقی، مبحث سیزدهم الزام میکند که چنانچه تابلو در محلی که افراد غیر متخصص در آن رفت و آمد می‌کنند نصب شده باشد، نباید هیچ کدام از اجزای برقدار آن در دسترس و یا قابل لمس باشد.
بدین معنا که باید با صفحات یا در های عایق، اعم از فیبر الکتریکی یا پلیمرهای تقویت شده، یا فلزی محصور شده باشد. همچنین برای دسترسی به قسمت های برق دار تابلو باید بتوان صفحات محافظ یا درهای سرویس آنرا الزاماً با استفاده از نوعی ابزار باز و یا پیاده کرد. علاوه بر این در محل های عمومی، تابلو باید مجهز به در قفل شو باشد به صورتی که همه کلید های حفاظتی و لوازم و تجهیزات کنترل تابلو در پشت آن قرار گرفته باشند.
طبق بند 13-6-1-1 مبحث سیزدهم مقررات ملی نظام مهندسی ساختمان، در تابلو هایی که مجهز به کلید های کنترل روشنایی و یا فرمان و امثالهم باشند، مکانیزم قطع و وصل فرمان کنترل و غیره می‌تواند موقع قفل بودن در تابلوها، در دسترس باقی بمانند و از محل نصب آنها نباید امکان دسترسی به ترمینال های آنها و یا داخل تابلو وجود داشته باشد.
اهمیت این بند در این است که اگر لازم شد، جهت قطع و وصل کردن مدار های مختلف مثلا بارهای موتوری و روشنایی و غیره، مرتب درب تابلو را باز و بسته کنیم، به مرور زمان بدلیل IP یا درجه حفاظت تابلو دچار مشکل خواهد شد و احتمالاً کم‌کم گرد و غبار وارد تابلو می‌شود. لذا برای کنترل و قطع وسایلی که تعداد قطع و وصل شان زیاد است امکان کنترل آنها را روی در تابلو نصب می کنیم مثلاً همانطور که در شکل فوق دیده می شود از کلیدهای سلکتوری، لامپ های سیگنال، شستی های استپ و استارت روی درب تابلوی برق ، استفاده شده است.
خنک سازی تابلوهای برق:
با توجه به وجود تجهیزات برق دار در تابلوهای برق و بسته بودن درب آن، وجود حرارت اضافی می تواند مشکل زا باشد لذا می بایست برای کمک به خنک شدن لوازم داخلی تابلو آن را به منافذ عبور هوای خنک کننده و یا فن مجهز به ترموستات تنظیم شده روی درجه استاندارد، تجهیز کرد، به این شرط که قسمت‌های برقدار تابلو در مقابل نفوذ آب محافظت شده و تابلو دارای درجه حفاظت آی پی مناسب در محل نصب آن باشد. البته قطعاً وجود فن باعث نفوذ گرد و غبار خواهد شد ولی معمولاً تابلوساز ها در پشت پره های فن از پوششی جهت جلوگیری از نفوذ گرد و غبار استفاده می کنند.
از جمله مشکلات دیگر تابلوها در بعضی از مناطق جغرافیایی تعریق تابلوها می باشد لذا مبحث سیزدهم مقررات ملی ساختمان در بند 13-6-1-1-3 الزام می کند که تمهیدات لازم جهت جلوگیری از تعریق پیش بینی شود.
این مقاله ادامه دارد….
